Auga carbonatada

Vaso de auga carbonatada no que xse aprecian as burubullas de dióxido de carbono.

A auga carbonatada é auga que contén ácido carbónico (H₂CO₃) que, ao ser inestable, se descompón facilmente en auga e dióxido de carbono (CO₂), o cal sae en forma de burbullas cando a bebida se despresuriza. Cando ten un maior contido de minerais, por provir de desxeo, é denominada auga mineral gasificada; se se obteñen os minerais artificialmente denomínaselle auga gasificada artificialmente mineralizada.

Historicamente, as primeiras augas carbonatadas preparábanse engadindo bicarbonato de sodio á limoada. Unha reacción química efervescente entre o bicarbonato de sodio e o ácido cítrico do limón produce dióxido de carbono que se libera en forma de gas (de aí a efervescencia).

Os farmacéuticos eran quen as preparaban. Pero pronto se expenderon en hoteis e restaurantes. Eran chamadas tamén sodas refrescantes, pos refrescantes ou pos gasíferos. Na actualidade refírense a estes pos como "auga de litines" (neoloxismo de Lethines).

Estes sobres proporcionaban unha auga alcalina e con litio, que se consideraba beneficioso con propiedades na curación de varias enfermidades.

De maneira industrial a auga carbonatada prepárase engadindo ácido carbónico e dióxido de carbono nunha reacción exótermica en tanques de almacenamento a presión para que non exista despresurización e disociación dos minerais. Deste proceso, sae como residuo carbonato de calcio.

Polo xeral, a auga carbonatada consómese combinada con bebidas alcohólicas coma whisky, Campari, xenebra ou viño, aínda que hai persoas que a adoitan consumir por si soa. Tamén se emprega para, engadíndolle saborizantes, producir diversas bebidas carbonatadas.

Química

A auga con dióxido de carbono produce un equilibrio químico co ácido carbónico:

H₂O + CO₂ <---> H₂CO₃

H₂CO₃ <---> H⁺ + HCO₃^-

HCO₃^- <---> H⁺ + CO₃^-2=

Actualidade

Botella de sifón (contra 1922).

Actualmente, a auga carbonatada manufactúrase pasando dióxido de carbono presurizado pola auga nun proceso coñecido como carbonación. Isto incrementa a solubilidade. Por exemplo, nun recipiente con auga a alta presión disólvese máis CO₂ que baixo condicións atmosféricas normais. Cando se reduce a presión, por exemplo ao abrir a botella, o gas disóciase da solución, creando as burbullas características.

Nalgúns países a lexislación prescribe que se identifique a presentación da auga carbonatada con algún elemento que a distinga da auga sen carbonatar. Un exemplo constitúeo o caso de Chile, onde a cor da tapa do envase determina se a auga embotellada é carbonatada ou non; así tense por exemplo:

• Vermello = auga non gasificada.
• Azul = auga gasificada.
• Verde = auga semigasificada (50 %).

Usos

As formas máis populares de auga carbonatada son as saborizadas, e chámaselles comunmente gasosas ou refrescos (aínda que este nome tamén se aplica ás que non son gasificadas). Estas véndense amplamente en todo o mundo.

Por outra banda, a auga carbonatada considérase útil para eliminar manchas, por exemplo, de café ou da prata. Un método comunmente usado para evitar as manchas de viño tinto é esparexer sal na mancha e despois aplicar unha cantidade xenerosa de auga carbonatada.

Véxase tamén

Outros artigos

• Gasosa
• Sifón